* ایثارگری، به معنای رفتارهای غیرعقلانی نیست

بسم الله الرحمان الرحیم

 *  هر عملی که موجب تضعیف جبهه اسلام و یا موجب خسارت  مادی و معنوی بوده و یاباشد حکم آن چیست.؟!

خواننده گرامی نظر به اینکه به جهت اختصار و کاهش حجم مطلب یادداشت از لینک آدرسهایی در متن یادداشت استفاده شده؛ متذکر می گردد به جهت اتقان فحوای مطلب حتما موضوعات لینکها مورد مداقه قرار گیرد. با تشکر

☜ ... اشاره : 

تابحال و در طول خدمتم در سپاه و بویژه واحد بسیج؛ با این حجم از روایتهای ساختگی ؛ افراطی و غیرعقلانی در بارهء حماسه دفاع مقدس مواجه نشده بودم. پس از بازنشستگی غیرمنتظره! از مجال بدست آمده برای مطالعه کتابهای پر تیراژ دفاع مقدس و بررسی محتوای شبکه های اجتماعی پرمخاطب استفاده کردم و از این همه تبلیغ و مبالغه ؛در بزرگنمایی و غیر واقعی نمایاندن حقیقت دفاع مقدس در این کتب و فضاها حیرت کردم و بر خودم فرض کردم تا اندازه ایی که اطلاعاتم یاری کند ؛ از گذشته پر افتخار خود و همرزمان مظلوم م؛ عاقلانه و بدور از هر گونه اغراق و مظلوم نمایی دفاع کنم . آنچه در پی میآید نتیجه یک بررسی طولانی مدت  و بدور از هر گونه حب و بغض است.

برایم خیلی سئوال بود که چرا غالبا" وقتی می خواهند کتابی با مضمون جنگ تحمیلی را معرفی کنند! "کوچه نقاشها" هم جزو آنان است؟ کتابی که به رغم تیراژ بالایش و تبلیغات تلوزیونی و رسانه ایی جهت دار؟! , تاکنون مورد تقریظ و تلمیح رهبر معظم انقلابlink که در معرفی آثار دفاع مقدس به مخاطبین همت والایی مبذول داشته و با توشیح و تقریظات موجز؛ اصالت یک کتاب و یا محصول فرهنگی را مورد تایید قرار می دهند؛ قرار نگرفته !؟ احتمالا" وجود پاره ایی مطالب ناموثق و مبالغه آمیزlink در متن کتاب می تواند از دلایل این بی اعتنایی معظم له به برخی آثارمنتشره و مورد استقبال عوام الناس باشد. 

*از جمله مواردیکه برایم بشدت حساسیت برانگیز بود؛ روایتگریهای کاملا" احساسی و مبالغه آمیز برخی راویان شاخص! خاصه در مناطق موسوم به "راهیان نور"link  بود؛ که در یادداشتهای قبلی بدان پرداخته ام و یحتمل شما خواننده محترم هم کم وبیش متوجه منظور بنده شده اید. راویانی که تنها هنرشان نقل کرامات محیرالعقول و خوابهای بی پایه و اساس در مورد شهدای مظلوم؛ با آب و تابی که تنها شگرد خود این موجودات می باشد سعی در ساختن تصویری غیر واقعی و غیر عقلانی از ایثارگریهای رزمندگان و شهدا دارند.

👇

*موضوعی که به عنوان نمونه مطرح می شود از کتاب "کوچه نقاشها" نقل می شود و سپس پردازش آن توسط راوی مشهورlink  را مشاهده می کنیم و نهایتا"مورد نقد و بررسی قرار می گیرد:

  1-*گمنامی

صفحه 264/کوچه نقاشها

من و اصغر؛قدم زنان آمدیم لب کانال.زیرسقف آسمان راه رفتیم. آسمان پرستاره وسیاره بود.یک جاایستادیم.داشتم آسمان را نگاه میکردم که اصغریکدفعه دست بردتویقه اش؛پلاکش را کندودر دستش گرفت.تعجب کردم.گفتم:((ا...چی کارمیکنی؛اصغر؟

باحالت عجیبی که هرگزتا آن موقع ندیده بودم:گفت:((شهادت هم یه جورشهوته.می خوام گمنام بمیرم تااسیر این شهوت نباشم.)) ..........................................

همینطورکه نگاهش میکردم؛پلاکش را انداخت توی کانال ماهی.با ناراحتی گفتم:((بابااصغر؛چی کارکردی؟اگه طوریت بشه؛باهمین پلاک پیدات می کنن. چرا انداختیش؟))

گفت:((حتی به اون هم نمی خوام وابسته باشم.)) ((شهیداصغرارسنجانی فرمانده گردان میثم- فروردین 1366 عملیات کربلای 8))خاطرات سیدابوالفضل کاظمی  

2-*بی پلاک ها (حسین یکتا)

👇

برحسب آمارها! تعداد شهدای مفقودالاثر جنگ تحمیلی رقمی بالغ بر 12 هزار نفر بوده که با تفحصهایی که از بعداز قبول قطعنامه ؛ با صرف وقت و هزینه های جانبی آن شده؛ تاکنون حدود 6 هزار پیکر ایشان تفحص شده و کماکان حدود 6 هزار نفر دیگر بایستی تفحص شوند. اگر لامحالا"؛ همه این عزیزان پیرو چنین تفکر بی اساسی بوده باشند و یا در آیندهء نبردهای جبههءمقاومت؛ رزمندگان مقاومت هم؛چنین روشهایی را نصب العین خود قرار دهند! آیا می توان تصور کرد با چه حجمی از شهدای "مجهول الهویه" و یا به تعبیری "گمنام" مواجه خواهیم بود. پاسخگوی پدران و مادران چشم انتظارشان چه کسی خواهد بود؟ چه میزان بودجه و چند نفر ساعت کار باید ؛ مشغول تجسس و تشخیص هویت ایشان از روشهای پر هزینه ایی نظیر آزمایشهای ژنتیکی و DNA بشود؟   

یقینا" ترویج چنین آداب و تفکرات شخصی؛ بر فرض صحت وقوع؛ هزینه های گزاف مادی و معنوی؛ بر نظام مبتنی بر قوانین اسلام تحمیل خواهد کرد.

✍️... طرح مسئله :

سؤال: درکتابهایی با مضامین دفاع مقدس گاهی روایت می­کنند که مثلا": "عده­ای از بچه ­ها در اوج گرمای تیرماه جنوب، به عشق حضرت عباس(ع) قمقمة آبها را خالی کرده و به عملیات رفته­اند.""یا اینکه فلان رزمنده یا فرمانده گردان پلاک شناسایی­ شان را به دور انداخته اند تا شهیدگمنام شوند" و یا "رزمندگانی بدون آموزش نظامی و بی­ اجازه فرماندهان به خط مقدم می­رفته اند؛ "و مطالبی از این دست به عنوان ارزش و فضیلت رزمندگان نقل می­شود. نظر به اینکه نبرد اسلام و کفر پایانی ندارد و جبهه مقاومت اسلامی هم متأثر از فرهنگ دفاع مقدس می باشد. ترویج و نشر و اقدام به چنین اعمالی که نوعا" موجب تضعیف جبهه اسلام و ایجاد خسارات مادی و معنوی، به تبع اینگونه اقدامات برای نظام اسلامی می­گردد، چه حکمی دارد؟

ازراست: شهیدان تشنه لب سیدجمال میری؛ابرهیم دهقان؛ سردارعالیکاروشهیدان مهدی نظیری ومصطفی اسداللهی ساعاتی پیش از عملیات قدس 3؛ 19تیرماه 64

🔰 تبیین : 

*پاسخ:

ایثار و فداکاری یکی از مشخصه های مهم فرهنگ اسلام می باشد که جلوه های آن را می توان در عرصه های مختلف از جمله عرصه های جهاد و دفاع مشاهده کرد. تاریخ اسلام نیز سرشار است از رفتارهایی که در آنها ایثار، فداکاری و گذشت، به صورت کامل موج می زند، اما در این میان نکته مهمی وجود دارد و آن این است که ایثارگری در اسلام، به معنای رفتارهای غیرعقلانی نمی باشد، چراکه اساسا دین اسلام دین غیرعقلانی نمی باشد و از این روی نباید کاری کرد که مغایر با احکام مسلم عقلانی است، به عنوان مثال رفتن رزمندگان به خط مقدم بدون اینکه آموزش نظامی دیده باشند جز انداختن خود در مهلکه که خداوند متعال در قرآن کریم آن را منع کرده[1] ثمره­ ای ندارد و کسی که به این ترتیب جان خود را در معرض خطر قرار می­دهد هرگز فداکار نخواهد بود، همچنین بی اعتنایی به اجازه فرماندهان جز اختلال در نظم لشکر که در شرایط جنگی عنصر حیاتی می باشد، مغایر با هدف ایثارگری و فداکاری است که نه تنها جان خود فرد را در معرض خطر قرار می­دهد بلکه می­تواند منجر به آسیب­های جدی به کلیه نیروهای خودی شود. ریختن آب از قمقمه ­ها و رفتن با لبان تشنه به جبهه در اوج تابستان نیز اگر رخ داده باشد، اقدامی کاملا فردی می باشد که لزوما کار مثبتی نمی­باشد تا اینکه به عنوان الگو قرار گیرد، چرا که اول، اگر حضرت عباس ع اقدام به این کار نموده و تاریخی که در این زمینه نقل می­شود صحت داشته باشد، صرفا به این دلیل بود که وی امام خود را مقدم بر خود می­دانست و با توجه به اینکه او برای بردن آب برای امام و اهل­بیت ع به آنجا رفته بود راضی نبود که پیش از امام خود، آب بنوشد و به همین دلیل اگر آب را به خیمه­ها می رساند و امام ع سیراب می شد خود او نیز از آب استفاده می­کرد، از این روی اقدام حضرت عباس ع اقدامی اخلاقی و عقلانی بود که مبتنی بر امام شناسی او بود، دوم، تلاشی که امام حسین ع و حضرت عباس ع برای به دست آوردن آب انجام دادند حاکی از این است که تلاش برای به دست آوردن آنچه باعث تقویت نیرو می­شود همچون آب، اقدامی است که سیره اهل بیت ع آن را تأیید می­کند و این سیره مغایر است با هدر دادن آنچه نقدا موجود است و استفاده از آن موجب افزایش توان رزمی رزمنده می­شود، به ویژه اینکه آنچه در جبهه­ های جنگ اهمیت داشت علاوه بر ابعاد روحی و معنوی جبهه ­ها، ثمر دادن این همه تلاش­ها بود که این هدف نیز مقدماتی همچون داشتن بنیه لازم برای نبرد داشت و به همین دلیل اگر رزمنده در جبهه حضور داشته باشد باید از ابزارهایی که برای تقویت بنیه نیازمند آن است و در اختیار دارد بهره بگیرد، نه اینکه داشته­ های خود را نیز هدر دهد، مگر اینکه این کار، هدف بزرگتری در پی داشته باشد مثل اینکه رزمنده ­ای اطمینان دارد که تا دقایقی دیگر شهید خواهد شد و به دلیل کمبود آب، قمقمه آب خود را به رزمندگان دیگر به ویژه مجروحان می­دهد و خود بدون آب به میدان می­رود و یا رزمنده ­ای در شرایط کمبود شدید آب، به جای اینکه خود از آن آب بنوشد، قمقمه خود را در اختیار رزمندگان دیگر قرار می­دهد که این اقدام، در واقع همان ایثار و مقدم داشتن دیگران بر خود می­باشد که در قرآن کریم[2] نیز بدان تشویق شده است و ترویج آن نیز اشکالی ندارد.

بنابراین رزمندگان ما غالبا اهل اقدامات نامعقول نبودند و اگر اتفاقاتی از این دست نقل می­شود، رفتارهای شخصی است که قابل الگوبرداری نمی­باشد، چرا که با اصول و مبانی دینی دیگر تعارض پیدا می­کند، مگر اینکه این تعارض، ظاهری بوده و با تأمل عمیق­تر و در نظر گرفتن هدف­های مهم مبتنی بر عقلانیت از این اقدام، در نهایت دریابیم که این کار موجّه بوده است همچون داوطلب شدن برای انجام عملیات شهادت طلبانه در شرایطی که ابزاری جز این گونه عملیات وجود ندارد با هدف ضربه زدن به دشمن، انداختن ترس در دل و جان آنها و دادن این پیام که رزمندگان در راه دفاع از حق، حاضرند جان خود را فدا نمایند و در این مسیر کمبود اسلحه و تجهیزات نمی­تواند خللی در اراده آنها ایجاد نماید و عقلانیت این رفتار زمانی آشکارتر می­شود که دریابیم اگر این اتفاق رخ ندهد، دشمن چنان احساس قدرتی می کند که ممکن است جان همه رزمندگان را بگیرد در حالی که با این اقدام، جان اکثر رزمندگان حفظ شده و دشمن نیز علاوه بر صدمات مادی و انسانی، ضربه روحی سنگینی دریافت می کند که توان عملیاتی او را به شدت تحلیل می برد.

Attention :Only comments written in persian will be displayed and responded to .Thank you*

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم link

---

[1] بقره/195، وَ لا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَة یعنی : وخویش را بدست خود به هلاکت نیافکنید.

[2] حشر/9، وَ یُؤْثِرُونَ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَة، یعنی: دیگران را بر خود مقدم می دارند با اینکه خود احتیاج دارند.

از همراهان و منتقدین همیشگی در خواست می شود از بذل نقطه نظرات سدیدشان ذیل این یادداشت دریغ نفرمایند . وفقکم

👇 مقالات مرتبط

- آسیب‌شناسی روایت‌گری

- شبهات و تحریفات در روایت راویان راهیان نور

- از روایت معیوب تا روایت مطلوب

- رعایت امانت‌داری در روایت حوادث دفاع مقدس در راهیان نور